Araptar Baskını

11 Ocak 1920 tarihinde 400 piyade, 50 süvari ve 2 dağ topundan oluşan bir Fransız kuvveti Antep yakınlarındaki Keferdiz’e gitmek üzere Antep’den hareket etti ve geceyi Araptar köyünde geçirdi.Ancak bu kuvvet bütün köy halkını evlerinden dışarıya attı, eşyalarını yağmaya ve kadınlara taarruza başladı.Bunun üzerine etraf köylere haberciler gönderildi.Fransızlara taarruza karar verildi. Ertesi sabah Araptar’dan hareket eden Fransızlar Çatalmazı denilen mevkide daha önce birleşen köy kuvvetlerinden oluşan birlik tarafından imha edildi.Olay yerine gelen Türk ve Fransızlardan oluşan heyet, yaptığı araştırmalar sonucu Fransızlar aleyhinde rapor verdi.19 Ocak 1920’de Antep’den Maraş’a giden bir Fransız erzak kafileside Karabıyıklı civarında 20 Ocak 1920 tarihinde Karayılan( Molla Mehmet) tarafından baskına uğratılarak tamamen esir ve imha edildi.Bu iki olay üzerine Fransız kuvvetleri şehir haricine çıkamaz oldular.Antep halkının sabrını taşıran en büyük olay 21

Ocak 1920 günü akşama doğru bugünkü İnönü caddesinde, askeri fırın önünde 10-12 yaşlarında oğlu Mehmet Kamil ile geçmekte olan bir Türk kadınına fırındaki Fransızlardan iki sarhoş asker sarkıntılık ederek peçesini açmak istemişlerdir.Mehmet Kâmil anasını savunmak için

Fransızlara taşla hücum etmiş ve iki Fransız askeri tarafından hemen orada süngülenerek şehit edilmişti.Bu olay üzerine dükkanlar günlerce kapalı kaldı.Bir kısım gençler Fransızlara hücum edilmesini istiyorlardı.Heyet-i merkeziyenin “henüz vakit gelmedi,biraz sabırlı olunuz her şey yapılacaktır”yolunda tavsiyeleri ve Fransızların oyalayıcı ve yumuşak tutumu ile normal hayata geçilebilmiştir.

Antep-Kilis Yolundaki Faaliyetler

Fransızlar, ikmallerini devamlı olarak Antep-Kilis yolunu kullanarak yaptıklarından burası önem taşımaktaydı.3 Şubat 1920 tarihinde Kilis’ten Antep’e haraket eden iki bölüğün himayesindeki 150 arabalı bir Fransız erzak kolu Şahin Bey kuvvetleri tarafından Kertil’de pusuya düşürülerek Kilis’e geri dönmek zorunda bırakılmıştır.Fransızlar, 18 Şubat’ta bu yoldan geçmeyi bir daha denediler, fakat Şahin Bey kuvvetlerince mağlup edilerek Kilis’e geri çekildiler.24 Mart 1920 de Antep Heyet-i Merkeziyesi (Cengin) de bulunan Kilis Kuvva-yi Milliyesinden bir şifre aldı. Bu şifrede Katma’dan Kilise 6000 kadar mühim ve karışık bir kuvvetin geldiği, Fransız Karargahındaki telaş ve hareketten, bir çok arabaların şose üzerinde toplanışından Antep için kuvvetli bir nakliye kolunun hazırlanmakta olduğu bildirildi. Heyet-i Merkeziye, bu mühim şifreyi bir taraftan Mustafa Kemal Paşaya bildirirken, diğer taraftan da Kilis-Antep yolunun müdafii Şahin Bey kumandasına yeni kuvvet takviye edilmiştir. 26 Mart 1920 sabahı Fransız kuvvetleri Kilis’ten Antep’e doğru hareket etmeye karar vermişlerdir. Öğleye yakın Kilis Kuvva-yi Milliyesi ile Fransız kuvvetleri arasında bir çatışma vuku’ bulmuş ve çatışma saat on beşe kadar devam etmiştir. Fransız kuvvetleri o geceyi Sinap köprüsü etrafına ordugah kurarak geçirmişler ve duruma göre tertibat almışlardır. Şahin Bey o gece düşmana bir baskın yapma teşebbüsünde bulundu ise de netice sağlayamadı. Fransız kuvvetlerinin sahip olduğu teçhizat ve mühimmatı millî kuvvetleri tereddüde sevk etmiştir. Fransız kuvvetleri sabahın ilk ışıklarıyla harekete geçti; evvelâ Kızılburun, Kertil, tepelerini dövmeye başladı. Kol, Kızılburun istikametine yaklaştığı zaman şiddetli bir harp başladı. Çünkü bu tepeler düşman bataryalarının kesif ateşi altında bir yanardağ haline dönmüştü. Milli kuvvetler bu ateş altında barınamayarak gerilere çekilmeye mecbur oldular. Kilis-Antep yolunun birinci müdafaa hattı bozulmuş ve parçalanmıştı. Düşman, Kızılburun istikametinden geçerken burada tek bir nefer bile kalmamıştı. Bu defada Kertil hattı civarını bölmeye başladı. Kızılburun’daki yanardağ, bu defada Kertil tepelerine intikal etmişti. Şahin Bey, milli kuvvetleri mevkilerinde tutamamıştı. Buradaki kuvvet, gerilere çekilmiş ve Şahin Bey bu olay karşısında oldukça üzülmüştü. Pek az bir kuvvetle Beşgöz’ün tepesini işgal ve orada harbe devam etti. Bu mukavemet, ancak yarım saat sürdü. Fakat bu süre içerisinde düşman pek çok kayıp vermişti. Şahin Bey, buradan Bostancık sırtlarına çekilmeye mecbur oldu. Vakit geçmiş olduğu için düşman geceyi Bostancıkla-Beşgöz arasında ve şose üzerinde geçirmek için açık ordugah kurdu. Kilis-Antep yolunun ikinci müdafaa hattı olan Kertil de düşmüştü. Fransızlar Şahin Bey’in kuvvetleri üzerine son kez top ve makineli tüfenklerle saldırdılar. Elmalı Köprüsü üzerinde yaşanan çatışmada Şahin Bey, 28 Mart 1920 tarihinde şehit düştü.Şahin Bey’in şehit olması ve Türk kuvvetlerinin yenilgiye uğraması Anteplileri çok üzmüştü, fakat bu sırada Kılıç Ali Bey’in Antep’e gelişi Anteplilerin maneviyatını yükseltmiştir. Kılıç Ali Bey, Mustafa Kemal Paşa’nın verdiği emir doğrultusunda harekete geçmiş ve Antep’e gelmiştir. Kılıç Ali Bey, Antep’teki milis kuvvetleri bir komuta altında birleştirilmesini sağlamış böylece Antep halkının savunma günü artırmıştır.